Azərbaycan qədim suvarma əkinçiliyi ölkəsidir. Onun əsas əkinçilik bölgəsi olan Kür-Araz düzənliyi suvarılan torpaqlardan istifadə edilməsi baxımından dünyanın ən qədim regionlarından biridir. Hələ eramızdan əvvəl birinci minilliyin ortalarından başlayaraq Kür-Araz ovalığında yaşayan əhalinin sosial-iqtisadi həyatında suvarma əkinçiliyi aparıcı rol oynamışdır.
Ovalığın Mil düzü ərazisində V-VI əsrlərdə inşa edilmiş iri suvarma kanallarının izləri hələ də qalmaqdadır. VI-VII əsrlərdə çəkilmiş Gavurarx, Hacı Hüseynarx, Daşçayarx kanalları da ölkəmizdə qədim zamanlardan irriqasiya işlərinin aparıldığından xəbər verir.
Hazırda ölkəmizdəki suvarma kanallarının ümumi uzunluğu 52 000 km-dən artıqdır. Onların 75%-dən çoxu torpaq məcralı kanallardır. Bu kanallardan suvarma suyunun nəqli zamanı xeyli miqdarda su itkiləri baş verir.
Bu itkilərin qarşısını almaq və məhdud su ehtiyatlarımızdan daha səmərəli istifadə etmək məqsədilə qabaqcıl dünya ölkələrinin təcrübəsi nəzərə alınmaqla son dövrlərdə ölkəmizdə də suvarma kanalları yeni mütərəqqi texnologiyalar tətbiq edilməklə (qapalı boru şəbəkələri, beton üzlüklər və s.) layihələndirilir və tikilir.
Torpağa verilən su bir tərəfdən bitkilər vasitəsi ilə istifadə olunaraq torpaqda fiziki, kimyəvi və bioloji proseslərin gedişinə, digər tərəfdən isə onun münbitliyinə təsir edir.
Suvarma suyu torpağa müxtəlif üsullarla verilə bilər. Suvarma əkinçiliyi praktikasında səth suvarma üsulları daha geniş yayılmışdır.
Lakin son dövrlərdə suvarma suyundan daha səmərəli istifadə etmək məqsədilə mütərəqqi suvarma üsullarına daha çox üstünlük verilir. Bunlara yağışyağdırma, aerozol damcı suvarma üsulları, Pivot suvarma sistemlərinin və s. tətbiqi ilə aparılan suvarmalar daxildir.
Kənd təsərrüfatı bitkilərinin suvarılmasının düzgün aparılması üçün ayrı-ayrı bölgələrdə aparılmış uzunmüddətli tədqiqatların nəticələri əsasında onların suvarma rejimləri tərtib olunur. Suvarma rejimlərinə dövri suvarma normaları, suvarma müddəti və suvarmaların sayı daxil edilir. Vegetasiya suvarma norması bitkinin suya olan tələbatından asılı olaraq suvarma rejiminə uyğun olaraq dövri suvarma normaları şəklində torpağa verilir.
Hər bir bitkinin suvarma rejiminə uyğun olaraq suvarma suyu tələb olunan müddətdə suvarılacaq sahəyə verilməli və hər bir suvarmadan sonra becərmə işləri və digər aqrotexniki tədbirlər vaxtlı-vaxtında aparılmalıdır. Belə olduqda suvarma suyu sahələr üzrə müntəzəm paylanır, suvarma suyundan səmərəli istifadə olunur və məhsuldarlığın artırılmasına şərait yaranır.
Kənd təsərrüfatı bitkilərinin suvarılması onların suvarma rejimlərinə tam əməl olunmaqla aparılmalıdır.
Bitki canlı orqanizm olub onun normal inkişafı üçün su, qida, hava və istilik rejimləri formalaşmalıdır. Məhsuldarlığın yüksəldilməsi üçün bitkilərin ilk növbədə optimal həcmdə nəmliklə və qida elementləri ilə təmin olunmasına səy göstərilməlidir, çünki bu iki amil idarə olunandır. Qalan digər amillər isə təbii proseslərdir.
Torpağın su rejimi dedikdə torpaqda suyun hərəkəti və paylanması başa düşülür. Torpaqda suyun çatışmamazlığı bitkilər tərəfindən qida elementlərinin mənimsənilməsində çətinliklərin yaranmasına, bitkilərin inkişafının zəifləməsinə, artıqlığı isə qida elementlərinin yuyularaq aktiv qatdan kənarlaşdırılmasına səbəb olur ki, bu da son nəticədə məhsuldarlığı azaldır. Bu amillər nəzərə alınmaqla torpağa verilən hər damla suyun qədrini bilmək lazımdır.